Qué son las ciudades santuario y cómo protegen a los migrantes
Estas localidades limitan la cooperación con las autoridades federales de inmigración y están en el centro del debate sobre el plan de deportación masiva de Donald Trump
El País, , 02-12-2024En noviembre de 2024, la ciudad de Los Ángeles, California, se ha declarado “ciudad santuario”, lo que significa que ahora prohíbe el uso de recursos locales para ayudar a las fuerzas federales de inmigración en respuesta a los planes de deportaciones masivas del presidente electo Donald Trump. La ordenanza del ayuntamiento, que refuerza una orden ejecutiva de 2019, prohíbe a las instalaciones y funcionarios de la ciudad cooperar con los agentes federales de inmigración o compartir ciertos datos sobre residentes. El Distrito Escolar Unificado de Los Ángeles también reafirmó su estatus de santuario para los inmigrantes indocumentados y los estudiantes LGBTQ, al aprobar resoluciones para capacitar al personal sobre la interacción con las autoridades de inmigración. Estas medidas representan un desafío directo a las políticas de inmigración de la administración entrante de Trump, ya que el “zar de la frontera” designado por el presidente electo, Tom Homan, insiste en que estas ciudades no impedirán la expulsión de migrantes.
¿Qué es una ciudad santuario?
Una ciudad santuario es un municipio con políticas —formales o informales— que limitan la cooperación con las autoridades federales de inmigración. Estas políticas suelen tener como objetivo fomentar la confianza entre las fuerzas de seguridad locales y las comunidades de inmigrantes, lo que ayuda a que estos últimos se sientan seguros al denunciar delitos o al buscar ayuda sin temor a ser deportados.
¿Cómo ayudan a los migrantes?
El concepto de ciudades santuario se originó durante el movimiento santuario de la década de 1980, cuando las iglesias del suroeste de Estados Unidos proporcionaron refugio a los solicitantes de asilo que huían de las guerras civiles en Centroamérica. Ciudades como San Francisco institucionalizaron este espíritu en 1985 con resoluciones para limitar la participación local en la aplicación de las leyes federales de inmigración. Hoy en día, las políticas de santuario incluyen:
Negarse a atender las solicitudes de detención del Servicio de Inmigración y Control de Aduanas (ICE) sin orden judicial Prohibir que las fuerzas de seguridad locales pregunten por la situación migratoria a menos que investiguen un delito grave Proporcionar recursos a los inmigrantes, como asistencia jurídica, atención sanitaria y documentos de identidadDe acuerdo con la Coalición de Migración de Nueva York, las ciudades santuario mejoran la seguridad pública al fomentar la confianza entre las comunidades de inmigrantes y las autoridades locales, lo que permite a los inmigrantes denunciar delitos y servir como testigos sin temor a ser deportados. Ciertas investigaciones demuestran que en los condados con políticas de santuario se cometen 35,5 delitos menos por cada 10.000 habitantes que en los condados sin santuario. La Coalición de Migración también señala que estas políticas no protegen a las personas de los procesos penales, sino que limitan la participación de las fuerzas de seguridad locales en la aplicación de las leyes federales de inmigración, como atender las solicitudes de detención del ICE sin orden judicial. Además, aclara que las ciudades santuario usan fondos locales o estatales y que no reciben inversión del gobierno federal para sus políticas de santuario.
¿Cuáles son las ciudades santuario?
Más de 560 ciudades, condados y jurisdicciones en todo Estados Unidos cuentan con políticas de santuario, cuyos términos específicos varían según el lugar.
Un Estado santuario adopta políticas similares a escala estatal. Algunos ejemplos son California, Nueva York y Oregón. Estos Estados limitan la cooperación con las autoridades federales de inmigración, pero a menudo excluyen de estas protecciones a las personas condenadas por delitos graves. Los partidarios de los Estados santuario los consideran refugios contra las políticas de deportación agresivas, mientras que los detractores sostienen que socavan la legislación federal sobre inmigración.
Además, algunos Estados y gobiernos locales han adoptado políticas que limitan la cooperación con las fuerzas federales de inmigración. Entre otras cosas, no aceptan las órdenes de retención del ICE (el Servicio de Inmigración y Control de Aduanas de Estados Unidos), es decir, las peticiones de retener a una persona más allá de la fecha de su puesta en libertad para que el ICE pueda detenerla. En Virginia, por ejemplo, los sheriffs y funcionarios de prisiones locales se han opuesto a las órdenes de retención del ICE, con el argumento de que su función no es hacer cumplir la ley federal de inmigración, sino centrarse en asuntos de justicia penal. Según el Centro de Estudios de Inmigración, casi todas las cárceles de Virginia restringen ahora su cooperación con las medidas de deportación del Servicio de Inmigración y Control de Aduanas de Estados Unidos.
Mapa: Ciudades, Condados y Estados Santuario
Mapa: Ciudades, Condados y Estados Santuario
A pesar del uso generalizado del término, las políticas de santuario varían y suelen depender del clima político local.
Estados santuario
Ciudades y condados santuario
Esta es la lista de ciudades y condados santuario:
California
Colorado
Condado de Arapahoe Aurora Condado de Boulder Condado/ciudad de Denver Condado de Garfield Condado de Grand Condado de Jefferson Condado de Larimer Condado de Mesa Condado de Pitkin Condado de Pueblo Condado de Routt Condado de San Miguel Condado de WeldConnecticut
East Haven HartfordDistrito de Columbia
WashingtonGeorgia
Condado de Athens-Clarke Atlanta Condado de Columbia Condado de DeKalb Condado de DouglasIdaho
Condado de PowerIowa
Condado de Benton Condado de Cass Condado de Fremont Condado de Greene Condado de Ida Condado de Iowa City Condado de Jefferson Condado de Johnson Condado de Marion Condado de Montgomery Condado de PottawattamieIllinois
Chicago Condado de CookIndiana
Condado de Lake Condado de Monroe Condado de St. Joseph Condado de WayneKansas
Condado de DouglasKentucky
Condado de Campbell Condado de Franklin Condado de Jefferson Louisville Condado de ScottLouisiana
Nueva OrleansMaine
Condado de Cumberland Condado de HancockMassachusetts
Amherst Boston Cambridge Concord Lawrence Newton Northampton SomervilleMaryland
Baltimore Condado de Baltimore Condado de Charles Condado de Howard Hyattsville Condado de Montgomery Condado de Prince George Condado de Queen Anne Rockville Condado de St. MaryMichigan
Condado de Kalamazoo Condado de Kent Lansing Condado de Leelanau Condado de Luce Condado de Muskegon Condado de Oakland Condado de Washtenaw Condado de Wayne Condado de WexfordMinnesota
Condado de Anoka Condado de Cottonwood Condado de Dakota Condado de Hennepin Condado de Jackson Condado de Kandiyohi Condado de Lincoln Condado de Lyon Condado de Nobles Condado de Pipestone Condado de Ramsey Condado de WatonwanNebraska
Condado de Arthur Condado de Banner Condado de Blaine Condado de Douglas Condado de Gosper Condado de Greeley Condado de Hooker Condado de Howard Condado de Logan Condado de McPherson Condado de Platte Condado de SiouxNuevo Hampshire
Condado de HillsboroughNuevo México
Condado de Bernalillo Condado de Chaves Condado de Colfax Condado de De Baca Condado de Doña Ana Condado de Eddy Farmington Condado de Grant Condado de Hidalgo Las Cruces Condado de Lincoln Condado de Los Alamos Condado de Luna Condado de McKinley Condado de Otero Condado de Quay Condado de Río Arriba Condado de Roosevelt Condado de San Juan Condado de San Miguel Condado de Sandoval Santa Fe Condado de Santa Fe Condado de Sierra Condado de Socorro Condado de TaosNueva York
Albany Condado de Albany Condado de Dutchess Condado de Monroe Condado de Nassau Ciudad de Nueva York Condado de Orange Condado de Putnam Condado de Rockland Condado de Saratoga Condado de Suffolk Condado de Sullivan Condado de Tompkins Condado de Ulster Condado de Warren Condado de Wayne Condado de Westchester Condado de Yates Carolina del Norte Condado de Buncombe Condado de Chatham Condado de Durham Condado de Forsyth Condado de Guilford Condado de Mecklenburg Condado de Orange Condado de Wake Condado de WataugaOhio
Condado de Franklin Condado de Hamilton Condado de Lorain Condado de MahoningOregón
Condado de Baker Condado de Clackamas Condado de Clatsop Condado de Coos Condado de Crook Condado de Curry Condado de Deschutes Condado de Douglas Eugene Condado de Gilliam Condado de Grant Condado de Hood River Condado de Jackson Condado de Jefferson Condado de Josephine Condado de Lane Condado de Lincoln Condado de Linn Condado de Malheur Condado de Marion Condado de Multnomah Condado de Polk Condado de Sherman Springfield Condado de Tillamook Condado de Umatilla Condado de Union Condado de Wallowa Condado de Wasco Condado de Washington Condado de Wheeler Condado de YamhillPensilvania
Condado de Allegheny Condado de Berks Condado de Bucks Condado de Chester Condado de Delaware Lancaster Condado de Lehigh Condado de Mifflin Condado de Montgomery Condado de Montour Condado de Northampton Filadelfia Condado de WashingtonRhode Island
ProvidenceCarolina del Sur
Condado de CharlestonTennessee
Condado de ShelbyVermont
Burlington Montpelier WinooskiVirginia
*Indica que la jurisdicción forma parte de un sistema de cárceles regional.
Condado de Albemarle * Alexandria Condado de Alleghany * Condado de Amherst * Condado de Appomattox * Ashland * Condado de Arlington Condado de Augusta * Condado de Bath * Bedford * Condado de Bedford * Condado de Brunswick * Condado de Buchanan * Condado de Campbell * Condado de Caroline Condado de Charles City * Condado de Charlotte Charlottesville * Chesapeake * Condado de Chesterfield * Colonial Heights * Covington * Condado de Dickenson * Condado de Dinwiddie * Dumfries * Emporia * Condado de Essex * Condado de Fairfax Franklin * Condado de Gloucester Condado de Greensville * Condado de Halifax * Hampton * Condado de Hanover * Harrisonburg * Haymarket * Hopewell * Condado de Isle of Wight * Condado de James City * Condado de King and Queen * Condado de King William * Condado de Lee * Condado de Loudoun Lynchburg * Manassas * Manassas Park * Martinsville Condado de Mathews * Condado de Mecklenburg * Condado de Middlesex * Condado de Nelson * Newport News Norfolk * Condado de Northumberland * Norton * Occoquan * Petersburg * Poquoson * Ciudad de Portsmouth * Condado de Prince George * Condado de Prince William * Quantico * Condado de Rappahannock * Richmond Condado de Richmond * Condado de Rockingham * Condado de Russell * Condado de Scott * Condado de Shenandoah * Condado de Smyth * Condado de Southampton Staunton * Suffolk * Condado de Surry * Condado de Tazewell * Virginia Beach * Condado de Warren * Warsaw * Condado de Washington * Waynesborough * Condado de Westmoreland * Williamsburg * Condado de Wise * Condado de York *Washington
Condado de Chelan Condado de Clallam Condado de Clark Condado de Cowlitz Condado de Franklin Condado de Jefferson Condado de King Condado de Kitsap Condado de Pierce Condado de San Juan Condado de Skagit Condado de Snohomish Condado de Spokane : Seattle Condado de Thurston Condado de Walla Walla Condado de Whatcom Condado de YakimaWisconsin
Condado de Dane Condado de Milwaukee Centro Correccional de Winnebago (instalación estatal)Wyoming
Condado de Teton(Puede haber caducado)